Europe is an old continent and has throughout the centuries undergone various battles, wars, kingdoms, migrations, and what have you. The Dutch journalist revisited, in his own way of course, the history of Europe in a previous work, titled [b:In Europa: Reizen door de twintigste eeuw|50268943|In Europa Reizen door de twintigste eeuw|Geert Mak|https://i.gr-assets.com/images/S/compressed.photo.goodreads.com/books/1587200079l/50268943._SY75_.jpg|566023] (to link one edition; but it's available in English and other languages); I haven't read that one (yet). The sequel, which can be read on its own, is this book here, which will probably be translated as 'Big Expectations. In Europe 1999-2019'.

As you can imagine, Mr Mak revisits Europe's history of the past 20 years, right before and right after the shift into the 21st century. It's also my first encounter with the man's writing. In this thick tome, he takes you back on a long and turbulent journey in Europe, in its various countries, through his meetings with befriended politicians, working people, and others. In a very accessible style, Mr Mak recounts the various crisis, the problems with the Euro (the new currency), the financial crisis of 2008 (which still isn't over, even though every news item is currently centred around the Coronavirus), the migration crisis of a few years ago (also far from over), the impact of neoliberalism, and more, like the Brexit, which is due for... the end of 2020?

Of course, there's more in this book than just the several crisis. I know, the black cover and indeed, what has happened on this continent and still is going on, isn't exactly something to be joyful about, though underneath it all, it does show how resilient many people are or how resilient humanity can be.

Even if you've lived to tell the tale of the past 20 years, a lot has been forgotten or buried under other news. In this way, via a book like this one, it's good to refresh your memory, to know where we came from and how the world is evolving and ever-changing. The way Mr Mak broaches the events, the various subjects, his interactions with the people he met - people who have to face the austerity and other imposed regulations and laws each day - makes you a bit more aware of what is going on in the world. A few words: manipulation (not only by politicians, but they sure know how to fool "the people"), poker, hypocrisy, ... and much for the love of money.

Obviously, you can't write about events in Europe without writing about Russia, Turkey, the USA, China, Africa and thus globalisation in general. Much of what he wrote about is not a closed chapter at all, but an unfinished chapter, an chapter in progress, whose end is not in sight, not for a long time to come.

Think you know how the world works? You don't. Newspapers don't tell everything, even distort reality (as do politicians), and that's when you need books like this one - yes, written by a journalist, surprisingly ;-) - to see the world (and foremost Europe) in a different light. Europe may have a European Union, but each country still likes to preserve its sovereignty and culture in various domains (which is way the EU can't always intervene, due to national responsibilities not transferred to the higher, covering level).

In short: a highly recommended book! For more detailed reviews, there are enough of those on Goodreads. ;-)

----------

Recently, in June 2020, an epilogue, aptly titled [b:Epiloog bij Grote Verwachtingen|53997550|Epiloog bij Grote Verwachtingen|Geert Mak|https://i.gr-assets.com/images/S/compressed.photo.goodreads.com/books/1592048471l/53997550._SX50_.jpg|84366874], was published in light of the current Coronacrisis. In this little book of /- 90 pages, Geert Mak tackles the Coronacrisis, how countries deal with it - it's all very fresh - and how previous epi/pandemics were dealt with. A recommended addendum to 'Big Expectations'.

----------

A few related, Dutch works (some of which were translated into English) that I've read to this date:

* [b:Hoe durven ze? De Euro, de crisis en de grote hold-up|13342245|Hoe durven ze? De Euro, de crisis en de grote hold-up|Peter Mertens|https://i.gr-assets.com/images/S/compressed.photo.goodreads.com/books/1325261197l/13342245._SY75_.jpg|18555657] (my review)
* [b:De eurocrisis|13541462|De eurocrisis|Martin Visser|https://i.gr-assets.com/images/S/compressed.photo.goodreads.com/books/1436541141l/13541462._SY75_.jpg|19105119] (my review)
* [b:Dit kan niet waar zijn|23165612|Dit kan niet waar zijn|Joris Luyendijk|https://i.gr-assets.com/images/S/compressed.photo.goodreads.com/books/1410106176l/23165612._SY75_.jpg|42711356] (my review)
* [b:Europese Unie|25501281|Europese Unie|John Pinder|https://i.gr-assets.com/images/S/compressed.photo.goodreads.com/books/1431035225l/25501281._SY75_.jpg|72192] (my review)
* [b:Europa in woelig water|46216114|Europa in woelig water|Hendrik Vos|https://i.gr-assets.com/images/S/compressed.photo.goodreads.com/books/1563640941l/46216114._SY75_.jpg|71186154] (my review) ( )

Geert Mak gaat voort op zijn indrukwekkend elan, korter dan dat kan ik het niet zeggen. Met zijn blockbuster ‘In Europa’ had hij een superprestatie neergezet en op een originele manier de Europese twintigste eeuw in beeld gebracht. Nu vond hij (of zijn uitgever) het blijkbaar tijd om er een vervolg aan te breien, met de eerste 20 jaar van de 21ste eeuw. Zelf geeft hij al onmiddellijk enige reserve aan; wijselijk, want zeker als historicus weet je dat voor een goede inschatting afstand en tijd nodig is, en die is er nu uiteraard nauwelijks of niet.
Persoonlijk vind ik dat hij zich goed uit de slag trekt. Het verder oprukkend neoliberalisme, de bankencrisis, de toenemende ongelijkheid, de migratiegolven, de opkomst van de populistische partijen en de brexit worden heel goed in beeld gebracht. En ook geografisch zit zijn spreiding goed, met heel veel aandacht voor het bij ons toch onderschatte Oost-Europa. Zijn centrale focus is wel het failliet van het Europese project, tenminste, dat is de mantra die telkens terugkeert: het is het Europese triomfalisme, de wereldvreemdheid van de Brussel-bubbel en het gebrek aan democratische besluitvorming die de meeste demonen van de 21ste eeuw heeft opgeroepen of er meer voedsel aan heeft gegeven.
Maar het is ook al door andere reviewers aangegeven, maar ik word echt niet vrolijk van Mak’s verhaal: zijn opnieuw dikke turf is één grote opeenstapeling van deprimerende verhalen. En dan heeft hij nog niet eens de aanslagen door islamitische fundamentalisten en de onheilspellende klimaatveranderingen dik in de verf gezet. Ik wil de ernst van de ontwikkelingen niet minimaliseren, maar ik vrees dat hier die te korte afstand tot de recente gebeurtenissen Mak parten speelt. Soms heb je de indruk dat hij alleen maar een onophoudelijke stroom van ellende presenteert. En dat vloekt een beetje met mijn gevoel voor evenwicht: gaat echt alles naar de verdoemenis, hebben we dan echt alleen maar 20 jaar ellende achter de rug, is er geen enkel lichtpunt?
Vormelijk is er een mooie afwisseling tussen beschrijvende gedeelten met de grote lijnen van bepaalde crisissen, en de concrete vertaling daarvan op bepaalde plaatsen of door bepaalde personen. Maar naar het einde toe wordt zijn boek een beetje rommelig: de thema’s en tijdsperioden springen door elkaar, en de verhalen en de duiding erbij lijken nauwelijks het niveau van krantenberichten te overstijgen. En – zoals al gezegd – het zwelgt allemaal een beetje teveel in negatief gezeur door een oude sociaaldemocraat die nostalgie heeft naar de zekerheden van vroeger. Geert Mak blijft een geweldig observator en duider, maar ‘In Europa’ heeft toch meer indruk op me gemaakt. ( )

Het is een relaas om depri van te worden. Populisme, teleurstelling, dommigheid, sluwheid, graaien, in de steek laten, wegkijken..... dat is wat er op zeer grote schaal gebeurde in Europa in de afgelopen 20 jaar.
Mak schrijft beeldend, anekdotisch, zeer leesbaar. Eigenlijk in alle landen van Europa gaat het fout. Met name op sociaal en financieel gebied. We stonden erbij en we keken ernaar min of meer. Dat maakt het nù lezen zo treurigmakend.
Er zijn lichtpuntjes, heus en goede initiatieven, maar of die het gaan redden tegen het grote kwaad. En dan is deze hele Corona-crisis natuurlijk nog niet meegenomen, waar landen elkaar ook weer in de steek laten, (de noordelijke Europese landen de zuidelijke hardst getroffen). Ook weer wel degelijk solidariteit onderling van mensen. Een beetje de laatste hoop dat er mondiaal nu eens iets gedaan wordt aan te ver doorgeschoten globalisering en uitputting van de aarde. ( )