Piet De Moor

Vóór de val van de Berlijnse Muur en het IJzeren Gordijn leken de landen aan de overkant een onwezenlijk mistgebied. De eerste versie van dit boek had dan ook de toepasselijke naam 'Schemerland'. Toen ik aan het begin van die boek merkte dat de Moor kwistig citaten gebruikt, was ik sceptisch omdat ik vreesde dat deze werkwijze de leesbaarheid zou schaden. Deze vrees bleek ongegrond omdat de citaten goed geïntegreerd zijn, en bovendien stammen van auteurs die kunnen schrijven en vertellen. Het toegankelijk maken van de recente geschiedenis en ontwikkelingen van Midden-Europa via fictie-auteurs werkt ook verbazingwekkend goed. Daar staat tegenover dat, hoe interessant de auteurs ook zijn die de Moor aanhaalt, ik ook benieuwd was naar zijn eigen inzichten en synthese, en die heb ik te weinig gehoord.
Het boek dat voor mij indertijd de poorten van mistland geopend heeft is 'Geboortegrond' van Czeslaw Miłosz. Hoewel Miłosz ter sprake komt, wordt dit boek niet vermeld, en dat is een gemis. Ook vond ik het spijtig dat het boek eindigt op een citaat. Ik had liever gezien dat de auteur voor een eigen eindbeschouwing gezorgd had.
Al bij al een heel informatief boek dat bovendien uitnodigt om de geciteerde auteurs te gaan lezen. Ismail Kadare staat al bij op mijn leeslijst.… (mais)

Door het lezen van dagboeken, romans en ooggetuigenverslagen, door gesprekken met historici, politici, schrijvers en journalisten slaagt de auteur erin een fascinerend beeld te geven van de geschiedenis van Berlijn vanaf Hitlers machtsovername in 1933 tot de val van de Muur in 1989. Hoe wisten de nazi's het bruisende leven in de stad te vergiftigen? Met welke absurditeiten van het communisme werden de Oost-Berlijners in de DDR geconfronteerd, hoe verging het de stad na de Wende? De auteur heeft een scherp oog voor de gespletenheid van het leven in de stad, voor de wijze waarop de tegenstellingen van de twintigste eeuw zich manifesteren in het dagelijkse leven van de Berlijners. Het resultaat is een noodzakelijk, caleidoscopisch boek.… (mais)

Er is veel aan De adamiet dat overdreven is. Sommige (prachtige) zinnen lijken er om te smeken om op de speelplaats van de letterkunde een rammeling te krijgen. Af en toe geven de woorden de zinnen zelf een rammeling. Een knipoog van de nar. Haantje de voorste, kniebroek, betweter, te slim voor zijn eigen goed, de grappigste thuis, droge humor, heel erg droge humor. Opgehangen aan Uwe Johnson, aan Borges, aan Beckett, aan Kafka is het een afscheid van een zoon aan zijn vader. Een hard afscheid, een bijtende fluim… (mais)

"Schemerland" bevat een reeks essays over Midden-Europa. Voornamelijk over de literatuur van de twintigste en eenentwintigste eeuw van die landen. Vooral Duitsland, Oostenrijk en zeker Hongarije worden behandeld. Konrad, Kertesz, Canetti, Klemperer, Magris en Reich-Ranicki worden sterk belicht. Het zijn boeiende, erudiete, soms diepgravende werkstukken ontstaan na gesprekken met vele schrijvers en grondige lezing van hun boeken.Midden-Europa heeft naar mijn mening zeer veel interessante literatuur geleverd en wie wil kan zich door Piet De Moor laten gidsen. Op Kafka na (en dan meestal nog zijdelings) mis ik de Tsjechen (bvb. Hrabal, Kundera, Klima, Skvorecky e.a.)die de voorbije eeuw toch veel interessante literatuur hebben voortgebracht… (mais)